W sobotę 11 listopada 2017 roku o godz. 12.30 na cieszyńskim rynku miało miejsce otwarcie wystawy plenerowej „Cieszyn 1918. Polski my naród, polski lud”, prezentującej historię powrotu Śląska Cieszyńskiego do Polski w 1918 roku. Wydarzenie zainaugurowało obchody Roku Niepodległości na Śląsku Cieszyńskim, sama zaś ekspozycja powstała w rezultacie projektu dofinansowanego z Programu Wieloletniego „Niepodległa” na lata 2017-2021 w ramach Programu Dotacyjnego „Niepodległa”, realizowanego przez Książnicę Cieszyńską we współpracy z cieszyńskimi samorządami oraz instytucjami kultury, przy dodatkowym wsparciu finansowym ze strony Miasta Cieszyn.
Zgromadzonych gości powitał dyrektor Książnicy Cieszyńskiej Krzysztof Szelong, który m.in. zwrócił uwagę, skąd wziął się pomysł na wykorzystanie fragmentu „Roty” Marii Konopnickiej w podtytule wystawy, stwierdzając: Zacytowane w tytule wystawy słowa podkreślają rolę, jaką w wydarzeniach jesieni 1918 roku odegrali na Śląsku Cieszyńskim sami jego mieszkańcy. To dzięki ich postawie i masowej aktywności Śląsk Cieszyński w 1918 roku wrócił do Polski. Dyrektor placówki, będący zarazem współautorem ekspozycji, przypomniał również, że podczas prac nad wystawą zostało ustalone, że „Rota” po raz pierwszy opublikowana została w „Gwiazdce Cieszyńskiej”, a nie w krakowskim piśmie „Przodownica”, jak do tej pory uważano.
Po nim głos zabrał drugi spośród twórców scenariusza wystawy, Wojciech Święs, który skupił się na przedstawieniu słuchaczom kwestii technicznych i organizacyjnych związanych z ekspozycją. W szczególności polecił on uwadze dwa kluczowe dla omawianych wydarzeń zdjęcia – wiecu 27 października 1918 roku na rynku w Cieszynie oraz członków Rady Narodowej Księstwa Cieszyńskiego przy stole prezydialnym w jednej z sal zamku w Cieszynie, które po raz pierwszy zostały zaprezentowane w tak dużym formacie. Dodatkowo to drugie – jak wyjaśnił Wojciech Święs – doczekało się wydatowania, możliwego w rezultacie porównania widocznego na fotografii składu osobowego z listami obecności zawartymi w protokołach posiedzeń plenarnych Rady Narodowej Księstwa Cieszyńskiego. Współautor wystawy zaakcentował także jej nowoczesną, dizajnerską formę, nadaną ekspozycji przez studio projektowo-ilustratorskie „Dinksy” z Cieszyna.
Jako trzeci przemówił burmistrz Cieszyna Ryszard Macura, który podziękował autorom ekspozycji, a do zgromadzonych skierował apel o uczestnictwo w przypadających na 2018 rok obchodach 100 rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości, w szczególności zaś planowanym na sobotę 20 października 2018 roku wiecu patriotycznym na rynku w Cieszynie, mającym stanowić swoistą rekonstrukcję podobnego wydarzenia sprzed 100 lat, które – według szacunków ówczesnych polskich działaczy narodowych – zgromadziło na głównym placu miasta ok. 40 000 osób z całego Śląska Cieszyńskiego.
W dniu otwarcia wystawy swoją premierę miał także 24-stronicowy katalog „Cieszyn 1918”, korespondujący zawartością z treścią ekspozycji, którego egzemplarze rozdysponowane zostały wśród uczestników wernisażu. Wiele osób uczestniczących w otwarciu skorzystało też z możliwości otrzymania efektownego plakatu firmującego przygotowany przez Książnicę Cieszyńską projekt. Atmosfera wydarzenia była bardzo dobra, a zainteresowanie duże. W odpowiedzi na zgłaszane pytania o możliwość obejrzenia wystawy w formie elektronicznej, organizatorzy poinformowali, że niebawem uruchomiona zostanie strona internetowa, w której dostępna będzie także otwarta właśnie ekspozycja. Zapadły także pierwsze ustalenia w sprawie udostępnienia wystawy poza Cieszynem – zgodnie z założeniem, by aż do przyszłorocznych głównych obchodów podróżowała ona po różnych miejscowościach Śląska Cieszyńskiego. Fotorelacja z wernisażu dostępna pod adresem: http://www.cieszyn1918.pl/multimedia/wernisaz-wystawy-cieszyn-1918-polski-my-narod-polski-lud-cieszyn-11-listopada-2017-r/
Wojciech Święs