Według danych uzyskanych w wyniku ostatniego austriackiego spisu ludności z 1910 r. ludność czeskojęzyczna stanowiła 26,6% ogółu mieszkańców Śląska Cieszyńskiego. Mimo więc, iż strona czeska, opierając się na tzw. prawach historycznych wynikających z wielowiekowej przynależności tego obszaru do Korony św. Wacława oraz wskazując na jego ekonomiczne powiązania z ziemiami czeskimi, aspirowała do przejęcia kontroli nad całym obszarem księstwa cieszyńskiego, nie była w stanie podjąć równorzędnej rywalizacji z obozem polskim. Miejscowi działacze czescy, skupieni w powstałym 30 października 1918 r. w Polskiej Ostrawie Zemském národním výboru pro Slezsko, zdołali podporządkować sobie jedynie zamieszkiwany przez zwarte skupiska Czechów powiat frydecki, a także kilka gmin w powiecie frysztackim, których zarządy znajdowały się pod kontrolą czeskich polityków. Nie mogąc liczyć na pomoc ze strony tworzących się dopiero centralnych organów państwa czechosłowackiego i obawiając się, iż czeskie zdobycze na Śląsku mogą zostać przez obóz polski zakwestionowane, przedstawiciele ZNV zwrócili się do Rady Narodowej Księstwa Cieszyńskiego z propozycją zawarcia ugody. Podjęte 1 listopada 1918 r. w Orłowej rokowania już następnego dnia zaowocowały zawarciem umowy, która – po podpisaniu w dniu 5 listopada 1918 r. – usankcjonowała faktyczny już wówczas podział Śląska Cieszyńskiego na dwie sfery wpływów, pozostawiając pod kontrolą RNKC powiaty cieszyński, bielski oraz większość frysztackiego, a w gestii Zemského národního výboru – powiat frydecki i 5 gmin z powiatu frysztackiego (Orłowa, Łazy, Sucha Dolna, Dziećmorowice, Pietwałd). Linia oddzielająca obie strefy, pokrywając się w głównych zarysach z przecinającą Śląsk Cieszyński granicą etnograficzną, nie miała jednak charakteru ostatecznego. W umowie zastrzeżono bowiem, iż definitywne rozgraniczenie obszaru cieszyńskiego dokonane zostanie w drodze porozumienia pomiędzy centralnymi władzami Polski i Czechosłowacji.
Pismo Komitetu Wykonawczego w Skoczowie do Rady Narodowej Księstwa Cieszyńskiego o przysiędze na wierność Czechosłowacji, której złożenia od miejscowych urzędników zażądał c. k. wyższy sąd w Brnie, 7 listopada 1918
Przysięgi odmówili wszyscy (i kancliści) z wyjątkiem sędziego Šorejsa (Czecha), który złożył przysięgę.
Protest ludności polskiej gmin powiatu polsko-ostrawskiego przeciwko przyłączeniu do Czechosłowacji, 9 listopada 1918
Delegaci polskiej ludności z 7 gmin powiatu polsko-ostrawskiego tj. Polskiej Ostrawy, Michałkowic, Gruszowa, Muglinowa, Hermanic, Radwanic i Małych Kończyc, zebrani na zgromadzeniu w Polskiej Ostrawie podnoszą uroczysty protest przeciw przyłączeniu choćby prowizorycznie wymienionych gmin do państwa czeskiego.
Nieudana próba
30 października 1918 r. polscy mieszkańcy podostrawskiego Gruszowa, na czele z nauczycielem i członkiem Rady Narodowej Księstwa Cieszyńskiego Bolesławem Włodkiem, podjęli nieudaną próbę opanowania ratusza w Polskiej Ostrawie. Udaremnione przez Czechów zostało również objęcie władzy w samym Gruszowie. Choć Polacy twierdzili, że działają w imieniu RNKC, ta najprawdopodobniej nie udzieliła im poparcia, godząc się z utratą obszarów zamieszkiwanych w większości przez Czechów. W rewirze ostrawskim powstał jednak z poparciem RNKC Polski Komitet Narodowy, który bez powodzenia próbował zorganizować na 3 listopada 1918 r. wiec na rzecz przyłączenia tego obszaru do Polski. W Gruszowie zgromadzenie ludowe odbyło się 17 listopada 1918 r. Protestowano m.in. przeciwko czeskiemu nakazowi włączenia świeckich pieśni do nabożeństw kościelnych.