11 grudnia 2017 r. w Cieszynie otwarta została Akademia Niepodległości, organizowany przez Instytutu Pamięci Narodowej cykl wykładów, które – w ramach obchodów stulecia odzyskania przez Polskę Niepodległości – odbywać się będą regularnie aż do 2021 r. W ramach Akademii pracownicy IPN oraz zaproszeni reprezentanci uczelni wyższych bądź lokalnych środowisk przedstawią – w formie popularnych wykładów – zarówno drogę do Niepodległej, poczynając od pierwszej dekady XX stulecia i czas I wojny światowej, poprzez wznoszenie jej państwowego gmachu i wykuwanie granic, po syntetyczny bilans międzywojennego dwudziestolecia. Wykłady w każdym ośrodku mają taki sam przewodni temat, przy czym każdorazowo składający się z dwóch segmentów – wykładowi o charakterze monograficznym towarzyszyć będzie drugi, oparty na wątkach biograficznych. Samo ujęcie jest indywidualnym wyborem wykładowcy – wszędzie tam, gdzie będzie to możliwe, należy sięgać do wątków lokalnych. W zależności od personalnego składu uczestników, zainteresowania etc. możliwe jest podejmowanie dyskusji, pogłębianie poszczególnych kwestii, odsyłanie do literatury przedmiotu. Ważne jest również, by każdorazowo mogło pojawić się konkretne przesłanie, bowiem cały cykl został pomyślany nie tylko jako poszerzenie wiedzy, ale też jako element formowania postaw, opartych na patriotyzmie, szacunku dla niepodległościowej tradycji i przywiązaniu do Ojczyzny. Dla słuchaczy Akademii Niepodległości przygotowane zostaną – stylizowane na przedwojenne – indeksy akademickie, a na zakończenie roku akademickiego – wzory certyfikatów, zaś na absolutorium – wzorowane na przedwojennych, patenty oficerskie. Zajęcia Akademii Niepodległości organizowane są przez Instytut Pamięci Narodowej równolegle w kilkunastu miastach w Polsce. W województwie śląskim siedzibą Akademii stał się Cieszyn.
Zajęcia Akademii Niepodległości w Cieszynie organizowane są przez katowicki Oddział IPN we współpracy z Książnicą Cieszyńską. 11 grudnia 2017 r. otwarcia Akademii dokonali dr Andrzej Sznajder dyrektor Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Katowicach oraz Ryszard Macura burmistrz miasta Cieszyna. Uroczystość miała miejsce w sali sesyjnej cieszyńskiego ratusza. Wykład inauguracyjny zatytułowany „Józef Piłsudski – twórca Niepodległej” wygłosił dr hab. Lech Krzyżanowski prof. UŚ.
Kolejne spotkania organizowane będą pięć razy w ciągu roku, z czego trzy przed wakacjami, a dwa następne w okresie jesiennym. Siedzibą Akademii Niepodległości będzie w Cieszynie Książnica Cieszyńska (43-400 Cieszyn, ul. Mennicza 46), w której sali konferencyjnej odbywać się będą kolejne wykłady. Zajęcia są otwarte dla wszystkich zainteresowanych, a wstęp pozostaje bezpłatny.
Program zajęć Akademii Niepodległości w Cieszynie (w okresie przedwakacyjnym 2018 r.)
poniedziałek 22 stycznia 2018 r., godz. 16.30
prof. Włodzimierz Suleja, Socjalistyczna irredenta
dr Miłosz Skrzypek, Cieszyńskie drogi do Niepodległej
poniedziałek 26 marca 2018 r., godz. 16.30
prof. Wiesław Jan Wysocki, Drużyniacy i strzelcy
dr hab. Joanna Januszewska-Jurkiewicz, Zbiorowy portret uczestników ruchu paramilitarnego
wtorek 22 maja 2018 r., godz. 16.30
prof. Andrzej Chwalba, Legionowy wysiłek
dr Jerzy Kirszak, Generał Kazimierz Sosnkowski – współtwórca niepodległości